This book Unicode and EPUB Converted by Parth Shah (myself) free of charge as Gyaanseva. You can contact on caparthdshah@gmail.com for further details. You may quote reference "Jain Website"

દેવલોક - 59 : ભવનપતિ દેવલોક - 8:

ઇન્દ્રની અગ્રમહિષીઓ - 3:

6) દ્વીપકુમાર દેવલોકઃ

દક્ષિણ દ્વીપકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - પૂર્ણ

ઉત્તર દ્વીપકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - વિશિષ્ટ

7) ઉદધિકુમાર દેવલોકઃ

દક્ષિણ ઉદધિકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - જલકાંત

ઉત્તર ઉદધિકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - જલપ્રભ

8) દિશાકુમાર દેવલોકઃ

દક્ષિણ દિશાકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - અમિતગતિ

ઉત્તર દિશાકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - અમિતવાહન

જૈન વિજ્ઞાન - 355:

દેવલોક - 60 : ભવનપતિ દેવલોક - 9:

ઇન્દ્રની અગ્રમહિષીઓ - 4:

9) વાયુકુમાર દેવલોકઃ

દક્ષિણ વાયુકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - વેલંબ

ઉત્તર વાયુકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - પ્રભંજન

10) સ્તનિતકુમાર દેવલોકઃ

દક્ષિણ સ્તનિતકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - ઘોષ

ઉત્તર સ્તનિતકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - મહાઘોષ

જૈન વિજ્ઞાન - 356:

દેવલોક - 61 : ભવનપતિ દેવલોક - 10:

લોકપાલ દેવઃ

1) અસુરકુમાર દેવલોકઃ

2) નાગકુમાર દેવલોકઃ

3) સુવર્ણકુમાર દેવલોકઃ

4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોકઃ

5) અગ્નિકુમાર દેવલોકઃ

6) દ્વીપકુમાર દેવલોકઃ

7) ઉદધિકુમાર દેવલોકઃ

8) દિશાકુમાર દેવલોકઃ

9) વાયુકુમાર દેવલોકઃ

10) સ્તનિતકુમાર દેવલોકઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 357:

દેવલોક - 62 : ભવનપતિ દેવલોક - 11:

ભવનપતિ દેવલોક - પરિષદ - 1:

1) અસુરકુમાર દેવલોકઃ

દક્ષિણ અસુરકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - ચમરેન્દ્ર

જૈન વિજ્ઞાન - 358:

દેવલોક - 63 : ભવનપતિ દેવલોક - 12:

ભવનપતિ દેવલોક - પરિષદ - 2:

ઉત્તર અસુરકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - બલીન્દ્ર

2) નાગકુમાર દેવલોક

દક્ષિણ નાગકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - ધરણેન્દ્ર

જૈન વિજ્ઞાન - 359:

દેવલોક - 64 : ભવનપતિ દેવલોક - 13:

ભવનપતિ દેવલોક - પરિષદ - 3:

ઉત્તર નાગકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - ભૂતાનંદ

3) સુવર્ણકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - વેણુદેવ, વેણુદાલી 4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - હરિકાંત, હરિસ્સહ 5) અગ્નિકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - અગ્નિશિખ, અગ્નિમાણવ 6) દ્વીપકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - પૂર્ણ, વિશિષ્ટ 7) ઉદધિકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - જલકાંત, જલપ્રભ 8) દિશાકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - અમિતગતિ, અમિતવાહન 9) વાયુકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - વેલંબ, પ્રભંજન 10) સ્તનિતકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - ઘોષ, મહાઘોષ

જૈન વિજ્ઞાન - 360:

દેવલોક - 65 : ભવનપતિ દેવલોક - 14 :

દેવોનું વર્ણન - 1:

1) અસુરકુમાર દેવલોકઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 361:

દેવલોક - 66 : ભવનપતિ દેવલોક - 15 :

દેવોનું વર્ણન - 2:

2) નાગકુમાર દેવલોકઃ

3) સુવર્ણકુમાર દેવલોકઃ

4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોકઃ

5) અગ્નિકુમાર દેવલોકઃ

6) દ્વીપકુમાર દેવલોકઃ

7) ઉદધિકુમાર દેવલોકઃ

8) દિશાકુમાર દેવલોકઃ

9) વાયુકુમાર દેવલોકઃ

10) સ્તનિતકુમાર દેવલોકઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 362:

દેવલોક - 67 : ભવનપતિ દેવલોક - 16 :

દેવી-દેવતાઓનું આયુષ્ય :

1) અસુરકુમાર દેવલોકઃ

દક્ષિણ દિશાના દેવોઃ

ઉત્તર દિશાના દેવોઃ

ઉત્તર દિશાના દેવો :

પરમાધામી દેવઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 363:

દેવલોક - 68 : ભવનપતિ દેવલોક - 17 :

દેવી-દેવતાઓનું અવધિજ્ઞાન :

જૈન વિજ્ઞાન - 364:

દેવલોક - 69 : ભવનપતિ દેવલોક - 18 :

ઇન્દ્રનો પરિવારઃ

1) અસુરકુમાર દેવલોકઃ ચમરેન્દ્ર :

બલીન્દ્ર :

2) નાગકુમાર દેવલોક ધરણેન્દ્ર :

જૈન વિજ્ઞાન - 365:

દેવલોક - 70 : ભવનપતિ દેવલોક - 19 :

આહાર અભિલાષા સમયઃ

1) અસુરકુમાર દેવલોકઃ

2) નાગકુમાર દેવલોક 3) સુવર્ણકુમાર દેવલોક, 4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોક, 5) અગ્નિકુમાર દેવલોક, 6) દ્વીપકુમાર દેવલોક, 7) ઉદધિકુમાર દેવલોક, 8) દિશાકુમાર દેવલોક, 9) વાયુકુમાર દેવલોક, 10) સ્તનિતકુમાર દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 366:

દેવલોક - 71 : ભવનપતિ દેવલોક - 20 :

દેવી-દેવતાઓની જન્મ પ્રક્રિયા :

જૈન વિજ્ઞાન - 367:

દેવલોક - 72 : ભવનપતિ દેવલોક - 21 :

દેવી-દેવતાઓની જન્મ પ્રક્રિયા :

ઉપપાત સભાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 368:

દેવલોક - 73 : ભવનપતિ દેવલોક - 22 :

લેશ્યાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 369:

દેવલોક - 74 : ભવનપતિ દેવલોક - 23 :

દેવોના ઓળખ ચિન્હોઃ

1) અસુરકુમાર દેવલોક

2) નાગકુમાર દેવલોક

3) સુવર્ણકુમાર દેવલોક

4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોક

5) અગ્નિકુમાર દેવલોક

6) દ્વીપકુમાર દેવલોક

7) ઉદધિકુમાર દેવલોક

8) દિશાકુમાર દેવલોક

9) વાયુકુમાર દેવલોક

10) સ્તનિતકુમાર દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 370:

દેવલોક - 75 : ભવનપતિ દેવલોક - 24 :

દેવી-દેવતાઓના- શ્વાસોશ્વાસઃ

1) અસુરકુમાર દેવલોકઃ

2) નાગકુમાર દેવલોક, 3) સુવર્ણકુમાર દેવલોક, 4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોક, 5) અગ્નિકુમાર દેવલોક, 6) દ્વીપકુમાર દેવલોક, 7) ઉદધિકુમાર દેવલોક, 8) દિશાકુમાર દેવલોક, 9) વાયુકુમાર દેવલોક, 10) સ્તનિતકુમાર દેવલોક સુધીના દેવલોકના દેવી-દેવતાઓ :

જૈન વિજ્ઞાન - 371:

દેવલોક - 76 : ભવનપતિ દેવલોક - 25 :

ઉદ્વર્તનઃ

પરમાધામિક દેવઃ

દ્રષ્ટિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 372:

દેવલોક - 77 : ભવનપતિ દેવલોક - 26 :

ત્રાયસ્ત્રિંશક દેવઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 373:

દેવલોક - 78 : ભવનપતિ દેવલોક - 27 :

ઇન્દ્રની સેનાઃ

અસુરકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્રની પાંચ સેનાઃ

સેનાધિપતિ :

અસુરકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - બલીન્દ્રના પાંચ સેનાધિપતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 374:

દેવલોક - 79 : ભવનપતિ દેવલોક - 28 :

ઇન્દ્રની સેનાઃ

2) નાગકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - ધરણેન્દ્રના પાંચ સેનાધિપતિઃ

નાગકુમાર દેવલોકના ઇન્દ્ર - ભૂતાનંદના પાંચ સેનાધિપતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 375:

દેવલોક - 80 : ભવનપતિ દેવલોક - 29 :

દેવી-દેવતાઓનું સામર્થ્ય અને પ્રયોજન :

જૈન વિજ્ઞાન - 376:

દેવલોક - 81 : ભવનપતિ દેવલોક - 30 :

દેવી-દેવતાઓનું સંસ્થાનઃ

આયુષ્ય :

1) અસુરકુમાર દેવલોકઃ

2) નાગકુમાર દેવલોકઃ 3) સુવર્ણકુમાર દેવલોક, 4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોક, 5) અગ્નિકુમાર દેવલોક, 6) દ્વીપકુમાર દેવલોક, 7) ઉદધિકુમાર દેવલોક, 8) દિશાકુમાર દેવલોક, 9) વાયુકુમાર દેવલોક, 10) સ્તનિતકુમાર દેવલોક

તીર્થંકર પદઃ

ભવનપતિ દેવની અવગાહનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 377:

દેવલોક - 82 : ભવનપતિ દેવલોક - 31 :

ભવન ગમનઃ

ઉત્તરવૈક્રિય :

ભાષાઃ

ગતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 378:

દેવલોક - 83 : ભવનપતિ દેવલોક - 32 :

આગતિઃ

વિરહકાળ જન્મ - મરણઃ

ઉદ્વર્તન (મરણ) વિરહકાળ :

ઉત્પત્તિ (જન્મ) વિરહકાળ :

જૈન વિજ્ઞાન - 379:

દેવલોક - 84 : ભવનપતિ દેવલોક - 33 :

ભવનપતિ દેવોનો એક સાથે ઉત્પત્તિ (જન્મ) :

તીર્થંકર નિર્વાણ :

તીર્થના અધિષ્ઠાયક દેવઃ

જિનેશ્વર દેવનું સૂતિકાકર્મઃ

લોક પ્રસિદ્ધ દેવીઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 380:

દેવલોક - 85 : ભવનપતિ દેવલોક - 34 :

ઘંટાઓ-યાન-વિમાન-માહેન્દ્રધ્વજઃ

1) અસુરકુમાર દેવલોક

2) નાગકુમાર દેવલોક

3) સુવર્ણકુમાર દેવલોક

4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોક

5) અગ્નિકુમાર દેવલોક

6) દ્વીપકુમાર દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 381:

દેવલોક - 86 : ભવનપતિ દેવલોક - 35 :

ઘંટાઓઃ

7) ઉદધિકુમાર દેવલોક

8) દિશાકુમાર દેવલોક

9) વાયુકુમાર દેવલોક

10) સ્તનિતકુમાર દેવલોક

ચાકરપણુંઃ

સુખપણુંઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 382:

દેવલોક - 87 : ભવનપતિ દેવલોક - 36 :

પરિચારણા - 1:

જૈન વિજ્ઞાન - 383:

દેવલોક - 88 : ભવનપતિ દેવલોક - 37 :

પરિચારણા - 2:

જૈન વિજ્ઞાન - 384:

દેવલોક - 89 : ભવનપતિ દેવલોક - 38 :

યાન-વિમાન - 1:

યાન-વિમાનની રચનાઃ

સોપાનશ્રેણી (પગથિયા) :

તોરણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 385:

દેવલોક - 90 : ભવનપતિ દેવલોક - 39 :

યાન-વિમાન - 2:

તોરણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 386:

દેવલોક - 91 : ભવનપતિ દેવલોક - 40 :

યાન-વિમાન - 3:

અષ્ટમંગલઃ

છત્રઃ

યાન-વિમાનનો સમતલ ભૂમિ ભાગઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 387:

દેવલોક - 92 : ભવનપતિ દેવલોક - 41 :

યાન-વિમાન - 4:

પ્રેક્ષાગૃહ મંડપઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 388:

દેવલોક - 93 : ભવનપતિ દેવલોક - 42 :

યાન-વિમાન - 5:

જૈન વિજ્ઞાન - 389:

દેવલોક - 94 : ભવનપતિ દેવલોક - 43 :

યાન-વિમાન - 6:

મણિપીઠિકા :

સિંહાસનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 390:

દેવલોક - 95 : ભવનપતિ દેવલોક - 44 :

યાન-વિમાન - 7:

ભદ્રાસનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 391:

દેવલોક - 96 : ભવનપતિ દેવલોક - 45 :

યાન-વિમાન - 8:

નોંધ :

ઉત્પાત પર્વતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 392:

દેવલોક - 97 : ભવનપતિ દેવલોક - 46 :

ઉત્પાત પર્વત-2:

ઉત્પાત પર્વતનું નામઃ

1) અસુરકુમાર દેવલોક

2) નાગકુમાર દેવલોકઃ

3) સુવર્ણકુમાર દેવલોકઃ

4) વિદ્યુતકુમાર દેવલોકઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 393:

દેવલોક - 98 : ભવનપતિ દેવલોક - 47 : ઉત્પાત પર્વત-3: ઇન્દ્ર/લોકપાલ નામ - ઉત્પાત પર્વત : 5) અગ્નિકુમાર દેવલોક

6) દ્વીપકુમાર દેવલોક

7) ઉદધિકુમાર દેવલોક

8) દિશાકુમાર દેવલોક

9) વાયુકુમાર દેવલોક

10) સ્તનિતકુમાર દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 394:

દેવલોક - 99 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-1:

જૈન વિજ્ઞાન - 395:

દેવલોક - 100 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-2:

જૈન વિજ્ઞાન - 396:

દેવલોક - 101 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-3:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકનું સ્થાનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 397:

દેવલોક - 102 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-4:

જૈન વિજ્ઞાન - 398:

દેવલોક - 103 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-5:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-ભવનપતિ દેવલોકમાં તફાવત :

વૈતાઢ્ય પર્વતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 399:

દેવલોક - 104 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-6:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક રચનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 400:

દેવલોક - 105 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-7:

પ્રકાશકની કલમે...

જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્

પ્રસ્તાવના : મુક્તિ પંથ

જૈન વિજ્ઞાન - 401:

દેવલોક - 106 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-8:

નગરનો વિસ્તારઃ

વ્યંતર - વાણવ્યંતર દેવી-દેવતાઓઃ

Wä{É Ê´É[ÉÉ{É

જૈન વિજ્ઞાન - 402:

દેવલોક - 107 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-9:

જૈન વિજ્ઞાન - 403:

દેવલોક - 108 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-10:

વ્યંતરદેવોનું સ્વરૂપઃ

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોના પ્રકારઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 404:

દેવલોક - 109 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-11:

જૈન વિજ્ઞાન - 405:

દેવલોક - 110 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-12:

જૈન વિજ્ઞાન - 406:

દેવલોક - 111 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-13:

નગર વિહારઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 407:

દેવલોક - 112 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-14:

લેશ્યાઃ

દ્રષ્ટિઃ

તીર્થંકર પદઃ

વાણવ્યંતર દેવ

જૈન વિજ્ઞાન - 408:

દેવલોક - 113 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-15:

વાણવ્યંતર દેવ-દેવીઓની સ્થિતિ (આયુષ્યઃ)

આયુષ્ય બંધઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 409:

દેવલોક - 114 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-16:

ગતિઃ

મોક્ષગતિઃ

વાણવ્યંતર દેવોમાં આગતિ (જન્મ)ના 16 ભેદઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 410:

દેવલોક - 115 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-17:

વાણવ્યંતર દેવોમાં આગતિ (જન્મ)ના 16 ભેદઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 411:

દેવલોક - 116 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-18:

સોપક્રમ-નિરૂપક્રમ આયુષ્યઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 412:

દેવલોક - 117 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-19:

સોપક્રમ-નિરૂપક્રમ આયુષ્યઃ

આગતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 413:

દેવલોક - 118 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-20:

આયુષ્ય બંધકાલઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 414:

દેવલોક - 119 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-21:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોના ઉપપાત-વિરહકાલઃ

એક સાથે એકથી અસંખ્યાત જીવોની ઉત્પત્તિ :

સંજ્ઞી-અસંજ્ઞીઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 415:

દેવલોક - 120 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-22:

વાણવ્યંતર દેવો સંજ્ઞી અને અસંજ્ઞી હોય છે, સંજ્ઞી, અસંજ્ઞી અને નોસંજ્ઞી-નોઅસંજ્ઞીઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 416:

દેવલોક - 121 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-23:

દેવોનું વૈક્રિય શરીર સંસ્થાનઃ

શરીરઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 417:

દેવલોક - 122 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-24:

અવગાહના (શરીરનું પ્રમાણઃ)

જૈન વિજ્ઞાન - 418:

દેવલોક - 123 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-25:

વ્યંતર અને વાણવ્યંતર દેવોના ભેદ અને ઇન્દ્રોઃ

ઇન્દ્રઃ

સામાનિક દેવઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 419:

દેવલોક - 124 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-26:

લોકપાલઃ

ત્રાયસ્ત્રિંશક દેવઃ

આત્મરક્ષક દેવઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 420:

દેવલોક - 125 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-27:

અગ્રમહિષીઃ

ઇન્દ્રનો પરિવારઃ

આભ્યંતર પરિષદ :

જૈન વિજ્ઞાન - 421:

દેવલોક - 126 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-28:

મધ્યમ પરિષદઃ

બાહ્ય પરિષદઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 422:

દેવલોક - 127 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-29:

જૃંભક દેવઃ

1) અન્ન જૃંભકઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 423:

દેવલોક - 128 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-30:

2) પાન જૃંભકઃ

3) વસ્ત્ર જૃંભકઃ

4) લયન જૃંભકઃ

5) શયન જૃંભકઃ

6) પુષ્પ જૃંભકઃ

7) ફલ જૃંભકઃ

8) પુષ્પફલ જૃંભકઃ

9) વિદ્યા જૃંભકઃ

10) અવ્યક્ત જૃંભકઃ

જૃંભક દેવોના આવાસઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 424:

દેવલોક - 129 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-31:

જૃંભક દેવોના આવાસઃ

ગુપ્તિ-અગુપ્તિઃ

ધરતીકંપઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 425:

દેવલોક - 130 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-32:

ધરતીકંપઃ

વાણવ્યંતર દેવના ચૈત્યવૃક્ષઃ

વાણવ્યંતર દેવના કુલ 8 ચૈત્યવૃક્ષઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 426:

દેવલોક - 131 : વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-33:

અવધિજ્ઞાનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 427:

દેવલોક - 132: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-34:

વિરહકાળ, ઉત્પત્તિ અને ઉદ્વર્તનઃ

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોની ઉત્પત્તિ સંખ્યાઃ

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોની ઉદ્વર્તન સંખ્યાઃ

સંહનન (સંઘયણઃ)

જૈન વિજ્ઞાન - 428:

દેવલોક - 133: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-35:

સંસ્થાનઃ

શ્વાસોચ્છ્વાસઃ

વાણવ્યંતર દેવી-દેવતાઓના શ્વાસોશ્વાસઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 429:

દેવલોક - 134: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-36:

દેવોની અવગાહનાઃ

વેદ (લીંગઃ)

વૈક્રિયલબ્ધિઃ

શાતા-અશાતાઃ

તીર્થંકર પદઃ

ઉન્માદઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 430:

દેવલોક - 135: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-37:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકમાં જન્મનું કારણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 431:

દેવલોક - 136: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-38:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકમાં જન્મનું કારણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 432:

દેવલોક - 137: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-39:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકમાં જન્મનું કારણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 433:

દેવલોક - 138: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-40:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકમાં જન્મનું કારણઃ

1) સરાગસંયમ -

જૈન વિજ્ઞાન - 434:

દેવલોક - 139: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-41:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકમાં જન્મનું કારણઃ

2) સંયમ-અસંયમ -

3) અકામ નિર્જરા -

4) અજ્ઞાન તપ -

આહારઃ

(1) સચિત્તાહાર-

(ર) અચિત્તાહાર-

(3) મિશ્રાહાર-

જૈન વિજ્ઞાન - 435:

દેવલોક - 140: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-42:

આહારઃ

વૃષ્ટિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 436:

દેવલોક - 141: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-43:

જ્ઞાન-અજ્ઞાનઃ

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકના દેવોનું આધિપત્યઃ

જંબુદ્વીપઃ

લવણસમુદ્રઃ

ઘાતકીખંડઃ

નંદીશ્વર દ્વીપઃ

અસંખ્ય દ્વીપ અસંખ્ય સમુદ્રઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 437:

દેવલોક - 142: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-44:

હિંસાજનક ભાષાઃ

અસ્વાધ્યાય કાળઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 438:

દેવલોક - 143: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-45:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકના ઇન્દ્રઃ

1)

2) ભૂત દેવલોક

3) યક્ષ દેવલોક

4) રાક્ષસ દેવલોક

5) કિન્નર દેવલોક

6) કિંપુરૂષ દેવલોક

7) મહોરગ દેવલોક

8) ગંધર્વ દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 439:

દેવલોક - 144: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-46:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકના ઇન્દ્રઃ

9) આણપન્ન દેવલોક

10) પાણપન્ન દેવલોક

11) ઋષિવાદિ દેવલોક

12) ભૂતવાદિ દેવલોક

13) સ્કંદક દેવલોક

14) મહાસ્કંદ દેવલોક

15) કુષ્માંડ દેવલોક

16) પતંગ દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 440:

દેવલોક - 145: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-47:

ઇન્દ્રની ત્રણ પરિષદઃ

1) આભ્યંતર પરિષદના દેવી-દેવતાઓનું આયુષ્ય :

દેવોઃ

2) મધ્યમ પરિષદના દેવી-દેવતાઓનું આયુષ્ય :

3) બાહ્ય પરિષદના દેવી-દેવતાઓનું આયુષ્ય :

જૈન વિજ્ઞાન - 441:

દેવલોક - 146: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-48:

અગ્રમહિષીઃ

1) પિશાચ દેવલોક

2) ભૂત દેવલોક

3) યક્ષ દેવલોક

4) રાક્ષસ દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 442:

દેવલોક - 147: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-49:

અગ્રમહિષીઃ

5) કિન્નર દેવલોક

6) કિંપુરૂષ દેવલોક

7) મહોરગ દેવલોક

8) ગંધર્વ દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 443:

દેવલોક - 148: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-50:

વ્યંતર અને વાણવ્યંતર દેવી-દેવતાઓના ઓળખ ચિન્હોઃ

1) પિશાચ દેવલોક

2) ભૂત દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 444:

દેવલોક - 149: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-51:

વ્યંતર અને વાણવ્યંતર દેવી-દેવતાઓના ઓળખ ચિન્હોઃ

3) યક્ષ દેવલોક

4) રાક્ષસ દેવલોક

5) કિન્નર દેવલોક

6) કિંપુરૂષ દેવલોક

7) મહોરગ દેવલોક

8) ગંધર્વ દેવલોક

જૈન વિજ્ઞાન - 445:

દેવલોક - 150: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-52:

દેવમાં શીતોષ્ણ યોનિઃ

શરીરઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 446:

દેવલોક - 151: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-53:

શરીરઃ

વાણવ્યંતર દેવોની ઇન્દ્રિય-સંસ્થાન વગેરેઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 447:

દેવલોક - 152: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-54:

વ્યંતર - વાણવ્યંતર દેવી-દેવતાઓની કાય પરિચારણાઃ

પરિચારણા (મૈથુન)ના પાંચ પ્રકાર :

જૈન વિજ્ઞાન - 448:

દેવલોક - 153: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-55:

વ્યંતર - વાણવ્યંતર દેવી-દેવતાઓની કાય પરિચારણાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 449:

દેવલોક - 154: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-56:

વ્યંતર - વાણવ્યંતર દેવી-દેવતાઓની કાય પરિચારણાઃ

વેદનાઃ

આભ્યુપગમિકી વેદનાઃ

તીર્થંકરોના દેહની અંત્યક્રિયામાં વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોની કાર્યવાહીઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 450:

દેવલોક - 155: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-57:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોકના ઘંટાનું વર્ણન :

દક્ષિણ શ્રેણીના ઇન્દ્ર ઘંટાનું નામ : મંજુસ્વરા ઉત્તર શ્રેણીના ઇન્દ્ર ઘંટાનુ નામ : મંજુધોષ

યાન-વિમાનઃ

(1) શરીરઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 451:

દેવલોક - 156: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-58:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોમાં 23 દ્વારઃ

(ર) અવગાહનાઃ

ભવધારણીયઃ

ઉત્તરવૈક્રિયઃ

(3) સંઘયણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 452:

દેવલોક - 157: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-59:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોમાં 23 દ્વારઃ

(5) સંજ્ઞાઃ

(6) કષાયઃ

(7) લેશ્યાઃ

(8) ઇન્દ્રિયઃ

(9) સમુદ્ઘાતઃ

(10) સંજ્ઞીઃ

(11) વેદઃ

(12) દ્રષ્ટિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 453:

દેવલોક - 158: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-60:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોમાં 23 દ્વારઃ

(13) પર્યાપ્તિઃ

(14) દર્શનઃ

(15) જ્ઞાનઃ

(16) યોગઃ

(17) ઉપયોગઃ

(18) આહારઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 454:

દેવલોક - 159: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-61:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોમાં 23 દ્વારઃ

(19) ઉપપાતઃ

આ રીતે...

(20) સ્થિતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 455:

દેવલોક - 160: વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવલોક-62:

વ્યંતર-વાણવ્યંતર દેવોમાં 23 દ્વારઃ

(21) મરણઃ

(રર) ઉદ્વર્તનઃ

(23) ગતિ

જૈન વિજ્ઞાન - 456:

દેવલોક - 161: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-1:

પ્રસ્તાવનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 457:

દેવલોક - 162: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-2:

પ્રસ્તાવનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 458:

દેવલોક - 163: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-3:

પ્રસ્તાવનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 459:

દેવલોક - 164: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-4:

પ્રસ્તાવનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 460:

દેવલોક - 165: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-5:

પ્રસ્તાવનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 461:

દેવલોક - 166: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-6:

જૈન વિજ્ઞાન - 462:

દેવલોક - 167: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-7:

ચંદ્ર-સૂર્ય પરિવારઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 463:

દેવલોક - 168: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-8:

જ્યોતિષ્ક વિમાનોનું પ્રમાણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 464:

દેવલોક - 169: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-9:

જ્યોતિષ્ક વિમાનોનું પ્રમાણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 465:

દેવલોક - 170: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-10:

જ્યોતિષ્ક વિમાનોના વાહક દેવોઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 466:

દેવલોક - 171: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-11:

જૈન વિજ્ઞાન - 467:

દેવલોક - 172: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-12:

જૈન િજ્ઞાન - 468:

દેવલોક - 173: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-13:

જૈન વિજ્ઞાન - 469:

દેવલોક - 174: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-14:

જૈન વિજ્ઞાન - 470:

દેવલોક - 175: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-15:

જૈન વિજ્ઞાન - 471:

દેવલોક - 176: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-16:

જૈન વિજ્ઞાન - 472:

દેવલોક - 177: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-17:

ચંદ્ર વિમાનઃ 16,000 દેવો

સૂર્ય વિમાનઃ 16,000 દેવો

ગ્રહ વિમાનઃ 8,000 દેવો

નક્ષત્ર વિમાનઃ 4,000 દેવો

તારા વિમાનઃ 2,000 દેવો

જૈન વિજ્ઞાન - 473:

દેવલોક - 178: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-18:

વિમાનનું ભ્રમણઃ

જ્યોતિષી દેવોની ગતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 474:

દેવલોક - 179: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-19:

જંબૂદ્વીપમાં એક તારાથી બીજા તારા વચ્ચે કેટલું અંતરઃ

(1) વ્યાઘાતિક અંતર

(ર) નિર્વ્યાઘાતિક અંતર

બે તારાઓ વચ્ચેનું વ્યાઘાતિક અંતર :

બે તારાઓ વચ્ચેનું નિર્વ્યાઘાતિક અંતર :

તારાઓ વચ્ચેનું વ્યાઘાતિક અંતરઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 475:

દેવલોક - 180: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-20:

જ્યોતિષી ઇન્દ્ર :

જૈન વિજ્ઞાન - 476:

દેવલોક - 181: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-21:

જ્યોતિષી વિમાનોની શ્રેણીઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 477:

દેવલોક - 182: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-22:

ઇન્દ્રની ગણનાઃ

ચિહ્નઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 478:

દેવલોક - 183: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-23:

જ્યોતિષી દેવોની અગ્રમહિષીઓ તથા ભોગ મર્યાદાઃ

જ્યોતિષ્કેન્દ્ર, જ્યોતિષરાજ ચંદ્રઃ

અગ્રમહિષી (ઇન્દ્રાણીઃ)

જૈન વિજ્ઞાન - 479:

દેવલોક - 184: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-24:

જ્યોતિષ્કેન્દ્ર, જ્યોતિષરાજ સૂર્યઃ

અગ્રમહિષી (ઇન્દ્રાણીઃ)

જૈન વિજ્ઞાન - 480:

દેવલોક - 185: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-25:

ગ્રહદેવ, નક્ષત્રદેવ અને તારાદેવની અગ્રમિહિષીઓઃ

ચંદ્ર અને સૂર્યનાં ગુણનિષ્પન્ન નામઃ

સૂર્યઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 481:

દેવલોક - 186: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-26:

સૂર્યઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 482:

દેવલોક - 187: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-27:

નામકર્મઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 483:

દેવલોક - 188: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-28:

જ્યોતિષી દેવોઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 484:

દેવલોક - 189: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-29:

ધાતકીખંડમાં જ્યોતિષી દેવોઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 485:

દેવલોક - 190: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-30:

આભ્યંતર (અંદર) પુષ્કરદ્વીપમાં જ્યોતિષી દેવોઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 486:

દેવલોક - 191: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-31:

અઢીદ્વીપની બહારના જ્યોતિષી વિમાનોઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 487:

દેવલોક - 192: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-32:

જ્યોતિષ્ક દેવોની ઋદ્ધિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 488:

દેવલોક - 193: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-33:

જૈન વિજ્ઞાન - 489:

દેવલોક - 194: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-34:

જ્યોતિષ્ક દેવલોકના 88 મહાગ્રહોઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 490:

દેવલોક - 195: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-35:

ચંદ્ર-સૂર્યના ગુણનિષ્પન્ન નામઃ

અગ્રમહિષી (ઇન્દ્રાણીઃ)

જૈન વિજ્ઞાન - 491:

દેવલોક - 196: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-36:

જૈન વિજ્ઞાન - 492:

દેવલોક - 197: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-37:

સૂર્યદેવની અગ્રમિહિષીઓઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 493:

દેવલોક - 198: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-38:

તાપક્ષેત્ર :

જૈન વિજ્ઞાન - 494:

દેવલોક - 199: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-39:

તાપક્ષેત્રઃ

જ્યોતિશિખા વૃક્ષઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 495:

દેવલોક - 200: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-40:

જ્યોતિષી દેવના પ્રકારઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 496:

દેવલોક - 201: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-41:

જ્યોતિષીદેવોના આવાસઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 497:

દેવલોક - 202: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-42:

રાહુ દ્વારા ચંદ્રનું આવરણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 498:

દેવલોક - 203: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-43:

જૈન વિજ્ઞાન - 499:

દેવલોક - 204: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-44:

ચંદ્ર ગ્રહણઃ

કુક્ષિભેદઃ

વમનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 500:

દેવલોક - 205: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-45:

રાહુના પ્રકારઃ

પ્રકાશકની કલમે...

પ્રસ્તાવના : રૂચિ

જૈન વિજ્ઞાન - 501:

દેવલોક - 206: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-46:

લોકપાલઃ

સોમ લોકપાલઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 502:

દેવલોક - 207: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-47:

ત્રણે પરિષદનું પ્રયોજનઃ

જ્યોતિષી દેવોની પરિષદના નામઃ

3) બાહ્ય પરિષદ - પર્વા

જૈન વિજ્ઞાન - 503:

દેવલોક - 208: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-48:

ગુપ્તિઃ

લેશ્યાઃ

ગતિઃ

પરભવ આયુષ્ય :

ભવધારણીય શરીરઃ

દેવોની સ્થિતિ (આયુષ્ય) - જ્યોતિષ્ક દેવોની સ્થિતિ :

શ્વાસોશ્વાસઃ

આહારઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 504:

દેવલોક - 209: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-49:

સંઘયણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 505:

દેવલોક - 210: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-50:

સંસ્થાનઃ

દીક્ષા શિબિકાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 506:

દેવલોક - 211: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-51:

દેવલોકમાં ઉત્પત્તિ :

અસંયત ભવ્ય દ્રવ્યદેવઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 507:

દેવલોક - 212: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-52:

અવિરાધક સંયમીઃ

વિરાધક સંયમીઃ

અવિરાધક સંયમાસંયમીઃ

વિરાધક સંયમાસંયમીઃ

તાપસઃ

કાંદર્પિકઃ

ચરક પરિવ્રાજકઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 508:

દેવલોક - 213: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-53:

કિલ્વિષિકઃ

તિર્યંચઃ

આજીવિકઃ

આભિયોગિકઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 509:

દેવલોક - 214: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-54:

અસંજ્ઞીઃ

દર્શન રહિત સ્વલિંગીઃ

વેદઃ

અસંજ્ઞી જીવઃ

જ્યોતિષીઓનું વૈક્રિય સામર્થ્યઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 510:

દેવલોક - 215: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-55:

શાતા-અશાતાઃ

ચ્યવનઃ

ગમનાગમનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 511:

દેવલોક - 216: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-56:

જ્ઞાન-અજ્ઞાનઃ

દેવાધિદેવની આગતઃ

વિમાનની લંબાઇઃ

જ્યોતિષી દેવોનાં આવાસઃ

દેવકૃત વૃષ્ટિનું કારણઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 512:

દેવલોક - 217: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-57:

કર્મક્ષયઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 513:

દેવલોક - 218: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-58:

સંગ્રામ (યુદ્ધઃ)

દેવ આવાસની સંખ્યાઃ

અવગાહના - જ્યોતિષી દેવોની ભવધારણીય અવગાહનાઃ

ઉત્તર વૈક્રિય શરીરની અવગાહનાઃ

ૈન વિજ્ઞાન - 514:

દેવલોક - 219: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-59:

જ્યોતિષી જાતિની અગ્રમહિષી દેવીઓઃ

સૂર્યેન્દ્રઃ

ચંદ્રેન્દ્રઃ

જ્યોતિષી દેવોમાં ઉત્પન્ન થનારા વાનપ્રસ્થ સંન્યાસીઓનું નિરૂપણઃ

ચ્યવનઃ

લેશ્યાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 515:

દેવલોક - 220: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-60:

સ્થિતિ (આયુષ્યઃ)

સૂર્યવિમાનના દેવોની સ્થિતિઃ

સૂર્યવિમાનના અપર્યાપ્તા દેવોની સ્થિતિઃ

સૂર્યવિમાનના પર્યાપ્તા દેવોની સ્થિતિઃ

સૂર્યવિમાનની દેવીઓની સ્થિતિઃ

સૂર્યવિમાનની અપર્યાપ્તા દેવીઓની સ્થિતિઃ

સૂર્યવિમાનની પર્યાપ્તા દેવીઓની સ્થિતિઃ

ગ્રહવિમાનના દેવોની સ્થિતિઃ

ગ્રહવિમાનના અપર્યાપ્તા દેવોની સ્થિતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 516:

દેવલોક - 221: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-61:

ગ્રહવિમાનના પર્યાપ્તા દેવોની સ્થિતિઃ

ગ્રહવિમાનની દેવીઓની સ્થિતિઃ

ગ્રહવિમાનના અપર્યાપ્તા દેવીઓની સ્થિતિઃ

ગ્રહવિમાનની પર્યાપ્તા દેવીઓની સ્થિતિઃ

નક્ષત્રવિમાનના દેવોની સ્થિતિઃ

નક્ષત્રવિમાનના પર્યાપ્તા દેવોની સ્થિતિઃ

નક્ષત્રવિમાનની દેવીઓની સ્થિતિઃ

નક્ષત્રવિમાનની અપર્યાપ્તા દેવીઓની સ્થિતિઃ

નક્ષત્રવિમાનની પર્યાપ્તા દેવીઓની સ્થિતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 517:

દેવલોક - 222: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-62:

તારા વિમાનના દેવોની સ્થિતિઃ

તારા વિમાનના અપર્યાપ્તા દેવોની સ્થિતિઃ

તારા વિમાનના પર્યાપ્તા દેવોની સ્થિતિઃ

તારાવિમાનની દેવીઓની સ્થિતિઃ

તારાવિમાનની અપર્યાપ્તા દેવીની સ્થિતિઃ

ઇન્દ્ર વિરહઃ

ચંદ્ર

જૈન વિજ્ઞાન - 518:

દેવલોક - 223: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-63:

જ્યોતિષી દેવોનો ઉપપાત વિરહકાલઃ

જ્યોતિષી દેવોની આગતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 519:

દેવલોક - 224: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-64:

જ્યોતિષી દેવોમાં આગતિના 9 ભેદઃ

જ્યોતિષી દેવોનો શ્વાસોશ્વાસઃ

દ્રષ્ટિઃ

તીર્થંકર પદઃ

તાપસઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 520:

દેવલોક - 225: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-65:

જ્યોતિષી દેવોનો આહારઃ

જ્યોતિષી દેવોના અવધિજ્ઞાનનો વિષયઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 521:

દેવલોક - 226: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-66:

અવધિજ્ઞાનઃ

આહારઃ

સમુદ્ઘાતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 522:

દેવલોક - 227: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-67:

કામભોગઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 523:

દેવલોક - 228: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-68:

મૈથુનસેવનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 524:

દેવલોક - 229: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-69:

ચંદ્ર-સૂર્ય વગેરે દેવી-દેવતાઓના કામભોગોઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 525:

દેવલોક - 230: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-70:

જૈન વિજ્ઞાન - 526:

દેવલોક - 231: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-71:

દેવી-દેવતાઓના કામભોગોની વિશિષ્ટતાઃ

અવિનીત દેવની દશાઃ

વિનીત દેવોની દશાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 527:

દેવલોક - 232: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-72:

સંક્ષિપ્ત સારાંશઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 528:

દેવલોક - 233: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-73:

જૈન વિજ્ઞાન - 529:

દેવલોક - 234: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-74:

જૈન વિજ્ઞાન - 530:

દેવલોક - 235: જ્યોતિષ્ક દેવલોક-75:

જૈન વિજ્ઞાન - 531:

દેવલોક - 236: વૈમાનિક દેવલોક-1:

જૈન વિજ્ઞાન - 532:

દેવલોક - 237: વૈમાનિક દેવલોક-2:

જૈન વિજ્ઞાન - 533:

દેવલોક - 238: વૈમાનિક દેવલોક-3:

જૈન વિજ્ઞાન - 534:

દેવલોક - 239: વૈમાનિક દેવલોક-4:

જૈન વિજ્ઞાન - 535:

દેવલોક - 240: વૈમાનિક દેવલોક-5:

જૈન વિજ્ઞાન - 536:

દેવલોક - 241: વૈમાનિક દેવલોક-6:

જૈન વિજ્ઞાન - 537:

દેવલોક - 242: વૈમાનિક દેવલોક-7:

જૈન વિજ્ઞાન - 538:

દેવલોક - 243: વૈમાનિક દેવલોક-8:

જૈન વિજ્ઞાન - 539:

દેવલોક - 244: વૈમાનિક દેવલોક-9:

જૈન વિજ્ઞાન - 540:

દેવલોક - 245: વૈમાનિક દેવલોક-10:

જૈન વિજ્ઞાન - 541:

દેવલોક - 246: વૈમાનિક દેવલોક-11:

જૈન વિજ્ઞાન - 542:

દેવલોક - 247: વૈમાનિક દેવલોક-12:

જૈન વિજ્ઞાન - 543:

દેવલોક - 248: વૈમાનિક દેવલોક-13:

જૈન વિજ્ઞાન - 544:

દેવલોક - 249: વૈમાનિક દેવલોક-14:

જૈન વિજ્ઞાન - 545:

દેવલોક - 250: વૈમાનિક દેવલોક-15:

જૈન વિજ્ઞાન - 546:

દેવલોક - 251: વૈમાનિક દેવલોક-16:

જૈન વિજ્ઞાન - 547:

દેવલોક - 252: વૈમાનિક દેવલોક-17:

જૈન વિજ્ઞાન - 548:

દેવલોક - 253: વૈમાનિક દેવલોક-18:

કલ્પાતિત વૈમાનિક દેવલોક (નવ ગ્રૈવેયકઃ)

જૈન વિજ્ઞાન - 549:

દેવલોક - 254: વૈમાનિક દેવલોક-19:

જૈન વિજ્ઞાન - 550:

દેવલોક - 255: વૈમાનિક દેવલોક-20:

કલ્પાતિત વૈમાનિક દેવલોક (અનુત્તર દેવલોકઃ)

જૈન વિજ્ઞાન - 551:

દેવલોક - 256: વૈમાનિક દેવલોક-21:

જૈન વિજ્ઞાન - 552:

દેવલોક - 257: વૈમાનિક દેવલોક-22:

ઊર્ધ્વલોક-વૈમાનિક દેવોના સ્થાનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 553:

દેવલોક - 258: વૈમાનિક દેવલોક-23:

જૈન વિજ્ઞાન - 554:

દેવલોક - 259: વૈમાનિક દેવલોક-24:

જૈન વિજ્ઞાન - 555:

દેવલોક - 260: વૈમાનિક દેવલોક-25:

આણત-પ્રાણત-આરણ-અચ્યુત દેવલોકઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 556:

દેવલોક - 261: વૈમાનિક દેવલોક-26:

અનુત્તર વિમાનઃ

વૈમાનિક ઇન્દ્રોઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 557:

દેવલોક - 262: વૈમાનિક દેવલોક-27:

વૈમાનિક ઇન્દ્ર અને મુગટ ચિન્હઃ

1) પ્રથમ દેવલોકના ઇન્દ્ર - શક્રેન્દ્ર (સૌધર્મેન્દ્ર)

2) બીજા દેવલોકના ઇન્દ્ર - ઇશાનેન્દ્ર

3) ત્રીજા દેવલોકના ઇન્દ્ર - સનત્કુમારેન્દ્ર

4) ચોથા દેવલોકના ઇન્દ્ર - માહેન્દ્ર

5) પાંચમાં દેવલોકના ઇન્દ્ર - બ્રહ્મેન્દ્ર

6) છઠ્ઠા દેવલોકના ઇન્દ્ર - લાન્તકેન્દ્ર

7) સાતમા દેવલોકના ઇન્દ્ર - મહાશુક્રેન્દ્ર

8) આઠમા દેવલોકના ઇન્દ્ર - સહસ્રારેન્દ્ર

9) નવમા-દશમા દેવલોકના (સંયુક્ત) ઇન્દ્ર - પ્રાણતેન્દ્ર

10) અગિયાર અને બારમાં દેવલોકના (સંયુક્ત) ઇન્દ્ર - અચ્યુતેન્દ્ર

જૈન વિજ્ઞાન - 558:

દેવલોક - 263: વૈમાનિક દેવલોક-28:

શક્રેન્દ્રના પર્યાયવાચી નામઃ

(1) વજ્રપાણીઃ

(ર) પુરંદરઃ

(3) શતક્રતુઃ

(4) સહસ્રાક્ષઃ

(પ) મઘવાઃ

(6) પાકશાસનઃ

(7) દક્ષિણાર્ધ લોકાધિપતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 559:

દેવલોક - 264: વૈમાનિક દેવલોક-29:

ઇશાનેન્દ્રના પર્યાયવાચીઃ

(1) શૂલપાણિઃ

(ર) વૃષભવાહનઃ

(3) ઉત્તરાર્ધ લોકાધિપતિઃ

ગતિ-આગતિઃ

વૈમાનિક દેવોની આગતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 560:

દેવલોક - 265: વૈમાનિક દેવલોક-30:

તિર્યંચના 6 ભેદઃ

મનુષ્યના 3 ભેદ :

વૈમાનિક 3 થી 8 દેવલોકમાં (સનત્કુમારથી સહસ્ત્રાર) આગતિ 6 ભેદઃ

વૈમાનિક 9 થી 12 દેવલોકમાં (આણત થી અચ્યુત) આગતિ 1 ભેદઃ

9 ગ્રૈવેયકમાં આગતિ 1 ભેદઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 561:

દેવલોક - 266: વૈમાનિક દેવલોક-31:

અનુત્તર વિમાનમાં આગતિ 1 ભેદઃ

ગતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 562:

દેવલોક - 267: વૈમાનિક દેવલોક-32:

વૈમાનિક દેવોની પરિષદ અને સ્થિતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 563:

દેવલોક - 268: વૈમાનિક દેવલોક-33:

જૈન વિજ્ઞાન - 564:

દેવલોક - 269: વૈમાનિક દેવલોક-34:

જૈન વિજ્ઞાન - 565:

દેવલોક - 270: વૈમાનિક દેવલોક-35:

જૈન વિજ્ઞાન - 566:

દેવલોક - 271: વૈમાનિક દેવલોક-36:

જૈન વિજ્ઞાન - 567:

દેવલોક - 272: વૈમાનિક દેવલોક-37:

જૈન વિજ્ઞાન - 568:

દેવલોક - 273: વૈમાનિક દેવલોક-38:

પરિગૃહિતા વૈમાનિક દેવીઃ

અપરિગૃહિતા વૈમાનિક દેવીઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 569:

દેવલોક - 274: વૈમાનિક દેવલોક-39:

વિમાન પૃથ્વીની જાડાઇઃ

વિમાનોની ઊંચાઇ :

જૈન વિજ્ઞાન - 570:

દેવલોક - 275: વૈમાનિક દેવલોક-40:

વિમાનોનું સંસ્થાન (આકારઃ)

વિમાનોના વિસ્તારઃ

વિમાનોની પ્રભાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 571:

દેવલોક - 276: વૈમાનિક દેવલોક-41:

વિમાનોની ગોઠવણીઃ

(1) આવલિકા પ્રવિષ્ટ (ક્રમબદ્ધઃ)

(ર) આવલિકાબાહ્ય :

વિમાનોની ગંધઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 572:

દેવલોક - 277: વૈમાનિક દેવલોક-42:

વિમાનોના વર્ણઃ

વિમાનોનો સ્પર્શ :

વિમાન બનાવટઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 573:

દેવલોક - 278: વૈમાનિક દેવલોક-43:

વિમાનની મોટાઇઃ

સમુદ્ગાતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 574:

દેવલોક - 279: વૈમાનિક દેવલોક-44:

સમુદ્ઘાતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 575:

દેવલોક - 280: વૈમાનિક દેવલોક-45:

સમુદ્ઘાત શા માટે?

જૈન વિજ્ઞાન - 576:

દેવલોક - 281: વૈમાનિક દેવલોક-46:

(1) વેદના સમુદ્ઘાતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 577:

દેવલોક - 282: વૈમાનિક દેવલોક-47:

(ર) કષાય સમુદ્ઘાતઃ

(3) મારણાંતિક સમુદ્ઘાતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 578:

દેવલોક - 283: વૈમાનિક દેવલોક-48:

(4) વૈક્રિય સમુદ્ઘાતઃ

(પ) તૈજસ સમુદ્ઘાતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 579:

દેવલોક - 284: વૈમાનિક દેવલોક-49:

(6) આહારક સમુદ્ઘાતઃ

(7) કેવલી સમુદ્ઘાતઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 580:

દેવલોક - 285: વૈમાનિક દેવલોક-50:

જૈન વિજ્ઞાન - 581:

દેવલોક - 286: વૈમાનિક દેવલોક-51:

વેદનાઃ

વેદનાના સાત પ્રકારઃ

(1) શીત આદિ વેદનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 582:

દેવલોક - 287: વૈમાનિક દેવલોક-52:

(3) શરીર વેદનાઃ

(4) શાતા વેદનાઃ

(પ) દુઃખ વેદનાઃ

(6) આભ્યુપગમિકી અને ઔપક્રમિકી વેદનાઃ

(7) નિદા-અનિદા વેદનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 583:

દેવલોક - 288: વૈમાનિક દેવલોક-53:

શરીર વેદનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 584:

દેવલોક - 289: વૈમાનિક દેવલોક-54:

શાતા વેદનાઃ

દુઃખ વેદનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 585:

દેવલોક - 290: વૈમાનિક દેવલોક-55:

આભ્યુપગમિકી અને ઔપક્રમિકી વેદનાઃ

આભ્યુપગમિકી વેદનાઃ

ઔપક્રમિકી વેદનાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 586:

દેવલોક - 291: વૈમાનિક દેવલોક-56:

પરિચારણાઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 587:

દેવલોક - 292: વૈમાનિક દેવલોક-57:

જૈન વિજ્ઞાન - 588:

દેવલોક - 293: વૈમાનિક દેવલોક-58:

જૈન વિજ્ઞાન - 589:

દેવલોક - 294: વૈમાનિક દેવલોક-59:

જૈન વિજ્ઞાન - 590:

દેવલોક - 295: વૈમાનિક દેવલોક-60:

જૈન વિજ્ઞાન - 591:

દેવલોક - 296: વૈમાનિક દેવલોક-61:

દેવોની પરિચારણાઃ

પરિચારણા પદ્ધતિઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 592:

દેવલોક - 297: વૈમાનિક દેવલોક-62:

અપરિગૃહિતા દેવીઓનું આવાગમનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 593:

દેવલોક - 298: વૈમાનિક દેવલોક-63:

જૈન વિજ્ઞાન - 594:

દેવલોક - 299: વૈમાનિક દેવલોક-64:

જૈન વિજ્ઞાન - 595:

દેવલોક - 300: વૈમાનિક દેવલોક-65:

અવધિજ્ઞાનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 596:

દેવલોક - 301: વૈમાનિક દેવલોક-66:

જૈન વિજ્ઞાન - 597:

દેવલોક - 302: વૈમાનિક દેવલોક-67:

અવધિજ્ઞાનના 10 દ્વારઃ

(1) ભેદ દ્વારઃ

(ર) વિષય દ્વારઃ

(3) સંસ્થાન દ્વારઃ

(4) આભ્યંતર અવધિ દ્વારઃ

(પ) બાહ્ય અવધિ દ્વારઃ

(6) દેશાવધિ દ્વારઃ

(7) ક્ષય દ્વારઃ

(8) વૃદ્ધિ દ્વારઃ

(9) પ્રતિપાતિ દ્વારઃ

(10) અપ્રતિપાતિ દ્વારઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 598:

દેવલોક - 303: વૈમાનિક દેવલોક-68:

અવધિજ્ઞાનના પ્રકારઃ

અવધિજ્ઞાનઃ

(1) ભવપ્રત્યયિક અવધિજ્ઞાનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 599:

દેવલોક - 304: વૈમાનિક દેવલોક-69:

(ર) ક્ષાયોપશમિક અવધિજ્ઞાનઃ

જૈન વિજ્ઞાન - 600:

દેવલોક - 305: વૈમાનિક દેવલોક-70:

Page 1

।। ચરમ તીર્થાધિપતિ શ્રી મહાવીર સ્વામીને નમઃ ।। શ્રી ।। ૐ ર્હ્રીં નમો નાણસ્સ ।।

ગૌતમ સ્વામીને નમઃ ।।

।। અનંત લબ્ધિનિધાન

જૈન વિજ્ઞાન

જૈન વિજ્ઞાન

ભાગ-1

જૈન વિજ્ઞાન

પ્રકાશકની કલમે...

જિનેશ્વર પ્રરૂપિત ધર્મ એટલે જૈન . આપણા સહુના મહાન પુણ્યોદયે જ સમ્યક્ ધર્મ અને જિનશાસનની પ્રાપ્તિ થઇ છે. જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્ છેલ્લાં બે દસકાથી જૈન ધર્મ વિશે સુક્ષ્મ માહિતીઓનું પ્રસારણ દૈનિક ધોરણે કરતું રહે છે. વિવિધ લેખકો, સંશોધકો અને ઇતિહાસકારો વગેરેના સમન્વયથી તેમજ આપ વાચકોના ઉત્સાહ અને જોડાણથી જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્ દીર્ધ સમયથી કાર્યરત રહી સફળતા પામી છે. આજે આ ગ્રુપમાં 51592 થી વધુ વાચકો જોડાયા છે.

જૈન વિજ્ઞાન ના દરેક લેખો નિયમિત જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્ વોટસએપ ગ્રુપમાં પ્રસિદ્ધ થાય છે. ઘણાં વાચકોની વિનંતી હતી કે, અગાઉ પ્રસિદ્ધ થયેલા જૈન વિજ્ઞાનના દરેક લેખોને ઇ-બુક તરીકે પ્રસિદ્ધ કરવાનું સૂચન જણાવ્યું જેથી યથોચિત સમયે તેમને ઉપયોગી થઇ શકે. જિજ્ઞાસારૂપ દરેક વિષયો શોધવા તેમજ પુનઃવાચન માટે શરળતા રહે. દરેક જૈન શબ્દો અને તત્ત્વોને ખૂબજ શરળ શૈલીમાં સમજાવવાની કોશિષ જૈન વિજ્ઞાનમાં કરવામાં આવેલ છે.

શ્રી જીજ્ઞેશ ચંદ્રકાન્ત લોડાયા જેઓ મારા કલ્યાણ મિત્ર છે અને જૈન શાસ્ત્રોના અભ્યાસી છે. જેમ બંધ કુવામાં પડેલું પાણી દૂર્ગંધ મારે, અનેક જીવોની ઉત્પત્તિ સાથે ઉપદ્રવ વધે તેમજ નદીનું વહેતું પાણી ચોક્ખું અને નિર્મલ હોય તેમજ કઇક તરસ્યાને તરસ બુઝાવે. તે જ પ્રમાણે જે જ્ઞાન આપણને શ્રુતરૂપે પ્રાપ્ત થયું છે તે સામાન્યજનો પાસે પહોંચે, સરળતાથી સમજાય અને દરેક જીવોને કલ્યાણકારી બને એવી અમારી ભાવના છે.

વર્તમાનમાં જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્ વોટસએપ ગ્રુપ મારફતે દૈનિક નવકારશી થી ચૌવિહારના સમય, પચ્ચક્ખાણ, સ્તુતિ-સ્તવન, 120 કલ્યાણકોની માહિતી, કથા મારફતે વિવિધ દ્રષ્ટાંતો, આગમ વિષયના લેખો, વિવિધ તીર્થોની ધ્વજા તિથિ, વિવિધ પર્વો અનુરૂપ પ્રાસંગિક લેખો, જૈન દર્શનની સુક્ષ્મ માહિતી દરેક જૈન વાચકોને રજૂ કરીએ છીએ. જેઓને પણ જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્ વોટ્સએપ ગ્રુપ માં જોડાવા માંગતા હોય તેઓ WhatsApp - 8898336677 ઉપર જરૂરથી મેસેજ દ્વારા સંપર્ક કરે તેથી અમે તેમને Join Group Link મોકલાવશું. જિનાજ્ઞા વિરાધના થઇ હોય તો ત્રિવિધે ત્રિવિધે કરી મન-વચન-કાયાથી મિચ્છામિ દુક્કડમ્!

લિ. સંસ્થાપક - ચેતન લહેરચંદ નાગડા (નલીયા-ડોંબિવલી)

3

જૈન વિજ્ઞાન

પ્રસ્તાવના

જૈન વિજ્ઞાન ! જિનેશ્વર પરમાત્માએ ફરમાવેલ ધર્મ એટલે જૈન , વિજ્ઞાન એટલે વિશેષ જ્ઞાન. જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્ છેલ્લાં બે દસકાથી જૈન ધર્મ વિશે સુક્ષ્મ માહિતીઓનું પ્રસારણ સતત અને દૈનિક ધોરણે કરતું આવે છે. આપણે સહુ જન્મથી જૈન છીએ પરંતું કર્મથી? તો આપણે કદાચ પ્રત્યુત્તરમાં ના કહીશું. આપણે હજી જૈન ધર્મને પુરી રીતે સમજી નથી શક્યા. રાબેતા મુજબની દૈનિક ક્રિયાઓ જિનેશ્વર દેવની પૂજા, સ્નાત્રપૂજા, ચૈત્યવંદન, ગુરૂવંદન, વ્યાખ્યાન, સામાઇક, પ્રતિક્રમણ પુરતું જ મર્યાદિત રહ્યા છીએ. ક્યારેક આપને પ્રશ્ન થયો હશે કે આ પ્રક્રિયા શું કામ હશે? તેમાં ઉચ્ચારાતા દરેક શબ્દો એક મંત્ર હોય છે. આપણે જૈન શાસ્ત્રોમાં આવતા દરેક શબ્દોને સમજવાની કોશિશ કરીએ અને આપણને મળેલો ભવ સાર્થક કરીએ!

જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્ ગ્રુપ દ્વારા જૈન વિજ્ઞાન માધ્યમથી આપણે દરેક જીવ, તત્ત્વો, શબ્દો, ક્રિયા અને હિંસાને સુક્ષ્મ રીતે તેમજ સરળતાથી સમજીએ. હું જૈન ધર્મનો પ્રચાર નથી કરતો, કેમકે આપ સહુ તેની સારી રીતે જાણો છો. પરંતું, જૈન તત્ત્વોને સરળતાથી સમજાવવા માંગું છું. આપને ખાત્રી આપું છું કે, ક્યારેય નહીં જાણેલી વાતો આપને જૈન વિજ્ઞાન મારફતે અચૂક જાણવા મળશે. હું આપને દરેક જ્ઞાન, જૈન શાસ્ત્રોના આધાર અને આલંબનથી જ પ્રસ્તુત કરીશ. મને આનંદ છે કે, આપનો પણ એટલો જ ઉત્સાહ અને આતુરતાના કારણે લેખ લખવાનો પણ મને વિશેષ આનંદ હોય છે. દરેક લેખ અગાઉ જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્માં પ્રસ્તુત થઇ ચુક્યા છે. પરંતું, વાચકોની માંગણીને કારણે ફરી આ લેખને ઇ-બુક તરીકે આપ સમક્ષ રજુ કરતાં અમે હર્ષની લાગણી અનુભવીએ છીએ.

જિનેશ્વર દેવે ફરમાવેલા દિવ્ય જ્ઞાનને સામાન્ય જીવને તેમની જ સરળ ભાષામાં સમજાઇ શકે તેમજ શંકા ન ઉપજે તેવી વાણીનો અતિશય હોય છે. તીર્થંકર પરમાત્માને દરેક જીવની ઉપર કરૂણાનો ભાવ હોય છે, વીતરાગતા હોય છે, તીર્થંકરનામ કર્મના ઉપાર્જનના કારણે તેમને લોક કલ્યાણના ભાવ હોય છે.

એકેન્દ્રિય જીવ થી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ, નારકી, દેવ અને મનુષ્ય જીવને વિશેષ કેવળજ્ઞાનથી સમજાવે છે. પ્રાયઃ કેવળજ્ઞાન પ્રગટ થતાં કેવળજ્ઞાની મહાત્મા મૌન જ રહે છે. એક માત્ર તીર્થંકર નામકર્મના ઉદયવાળા તીર્થંકર પરમાત્મા જ જગદ્ગુરૂ બની

Page 4

જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્

‘સવિ જીવ કરૂ શાસનરસી’ ની તીવ્ર ભાવના સાથે તીર્થંકરનામકર્મ નિર્જરા કરે છે.

હે જીવ! દરેક જીવને સુખ પ્રિય છે તેથી તેમને દુઃખ ન આપ. દરેક જીવને જાણો અને તેની હિંસાથી બચો. 14 રાજલોકમાં એવી એકેય જગ્યા નથી જ્યાં જીવ હાજર ન હોય! નિગોદથી જીવ વ્યવહાર રાશીમાં આવતા તેને અનુક્રમે એકેન્દ્રિય થી પંચેન્દ્રિય જીવ બની સંસારમાં ક્ષણિક સુખની પ્રાપ્તિ હેતુથી સતત સંસારનું પરિભ્રમણ કરતો રહે છે, પરંતું તેને ક્યારેય કાયમી સુખની પ્રાપ્તિ થતી નથી. તો પછી કાયમી સુખ ક્યારે? 14 રાજલોકમાં એકમાત્ર તીર્થંકર પરમાત્મા છે જેમણે શાશ્વત સુખ એવા મોક્ષ પ્રાપ્તિનો માર્ગ બતાવ્યો છે.

કેવળજ્ઞાન દ્વારા જીવ કેટલા પ્રકારના છે? નરકભૂમિ, તિરછાલોક અને ઉર્ધ્વલોક કેવા પ્રકારના છે? પૃથ્વીકાય, અપ્કાય, તેઉકાય, વાઉકાય, વનસ્પતિકાય, નરક, તિર્યંચ, દેવ અને મનુષ્ય વગેરે 84 લાખ જીવાયોની વિસ્તારથી સમજાવે છે. મન-વચન-કાયાથી થતી હિંસાને સમજાવી દરેક જીવ ઉપર કલ્યાણ કરે છે.

વર્તમાનમાં વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા જે શંસોધન થયા છે કે થાય છે તે તો માત્ર એક અંશ રૂપ જ છે. એક પદાર્થની શોધ અને સાબિતી કરવામાં વૈજ્ઞાનિકનું આયુષ્ય પૂર્ણ થઇ જાય છે. જ્યારે અરિહંત પરમાત્મા કેવળજ્ઞાન પ્રગટ થતાં જ સમગ્ર જીવ, તત્ત્વ અને પૌદ્ગલિક પદાર્થોને અક્ષરસ સમજી લે છે તેમજ તેમને પ્રત્યક્ષ દેખાય છે. તેઓ જન્મતાની સાથે શ્રુતજ્ઞાન, મતિજ્ઞાન અને અવધિજ્ઞાન તો હોય છે! પરંતું સંપૂર્ણજ્ઞાન એવા કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ ન થાય ત્યાં સુધી મૌન હોય છે અર્થાત્ દેશના (પ્રવચન) આપતા નથી.

હું વિશેષ આભાર જૈનમ્ જયતિ શાસનમ્ વોટસએપ ગ્રુપના સંસ્થાપક શ્રી ચેતન લહેરચંદ નાગડા (નલીયા-ડોંબિવલી) નો હૃદયપૂર્વક આભાર માનું છું કે તેમણે ઉદારમને જૈન વિજ્ઞાન લેખ પ્રસ્તુત કરવાની અનુમતિ આપી.

જૈન વિજ્ઞાન વિષયે લેખ લખતાં મારા દ્વારા જિનેશ્વર દેવની વાણીની વિરાધના, કાના-માત્રા વગેરે કોઇપણ જાતની શબ્દ ત્રુટિ રહી ગઇ હોય, જિનાજ્ઞાની વિરાધના થઇ હોય તો, હું આપ સમક્ષ મન-વચન-કાયાથી મિચ્છામિ દુક્કડમ્ કહું છું.

લિ. જીજ્ઞેશ ચંદ્રકાન્ત હંસરાજ લોડાયા (વારાપધર-ડોંબિવલી)

Page 5

જૈન વિજ્ઞાન